LISA JUSKAVAGE Raskoš i jeza pin-ap lutkica

Lisa Juskavage (1962) američka je umetnica koja živi i radi u Njujorku. U protekle dve decenije izdvojila se kao jedan od najprovokativnijih slikara svoje generacije. Poznata je po prikazima hiperseksualizovanih pin-ap devojaka, naslikanih sofisticiranošću renesansnih majstora, s karikaturalnim tvistom.

Čak i sama umetnica navodi velikog venecijanskog umetnika Đovanija Belinija kao jednog od svojih najvećih uzora, te dodaje i simpatične slike dece tanjirastih očiju popularne američke slikarke Margaret Kin.

Njene junakinje su žene s natečenim stomacima, razuzdanim bokovima i ogromnim grudima, rumenih obraza i malih napućenih ustiju. Često su prikazane jarkim koloritom kako se presvlače u spavaćoj sobi, ili kako tumaraju na otvorenom, uklopljene u fantastični koloritno jak pejzaž. Kao prenaduvani seksualni objekti, čini se da su tu da bi prkosno preispitale opsesiju društva ženskom seksualnošću.

Lisin rad nije uvek bio tako smeo. Kada je tek počinjala, njene heroine bile su sramežljive i krhke. Serija iz 1991. godineprikazuje polugole žene s lutkama koje stidljivo izranjaju sa fuksijaružičastih, jabukastozelenih ili električnoplavih površina a kritičari ovaj opus često pominju kao njen najslabiji.

Zanimljivo je da je, dok je pohađala katoličku školu, želela da se zamonaši jer je časne sestre doživljavala kao feministički bunt protiv sistema.

Njeno delo Rorschach Blot, nastalo 1995. godine, prikazuje čudnu i zadivljujuću figuru postavljenu na jarkožutu pozadinu koja pripoveda o suncu i slatkoći. Položaj figure stvara zlokobni eho sveta deteta i cirkusa u ovom izrazito seksualizovanom kontekstu, brišući granice između ljudskog i neživog.

Opus ove umetnice svedoči o ponovnom pojavljivanju figurativnog u savremenom slikarstvu i polazi delom u neposrednosti i tananosti savremenog života podstaknutog masovnim medijima i psiho-socijalnom sferom pojedinca. Tokom protekle dve decenije Lisa je razvila sopstveni žanr ženskog akta: raskošne, erotske, crtane, vulgarne, anđeoske mlade žene u fantastičnim, eteričnim pejzažima ili dramatično osvetljenim enterijerima.

Kada ih posmatramo, čini se da žive u svojom carstvu dok narcisoidno posmatraju sebe i svoja tela. Bogato, atmosfersko nebo često izaziva psihološki nabijeno raspoloženje, dodatno doprinoseći utisku teatralnosti.

One su u isto vreme prelepe i groteskne, neozbiljne i višeslojne, raskalašne i stidljive, zaokupljene sobom i zadovoljne sobom, a ipak očajne dok žudei da ih neko posmatra.

Lisa Juskavage izlagala je u Njujorku, Londonu, Meksiku, Parizu, Milanu i Los Anđelesu. Njeni radovi nalaze se u kolekcijama Umetničkog instituta u Čikagu, Muzeja Hirshhorn, Long, Metropolitan, MOMA i drugih, a dosad ih je prodala po aukcijama za preko milion dolara.